Investeerders letten tijdens due diligence niet alleen op cijfers, marktgrootte en juridische structuur. Minstens zo belangrijk zijn de niet-financiële risico’s: het team, de cultuur en de governance van een start-up. Dit zijn vaak de grootste voorspellers van toekomstig succes, maar ook de grootste bronnen van mislukking als er problemen ontstaan.

In dit artikel lees je welke soft risks investeerders beoordelen, hoe founders zich hierop kunnen voorbereiden en waarom dit aspect van due diligence steeds belangrijker wordt.

Waarom soft risks steeds belangrijker worden

De meeste VC’s en angels zijn het erover eens:
een sterk team met een gezonde cultuur en professionele governance overleeft marktschommelingen en productpivots beter dan een suboptimaal team met perfecte cijfers.

Redenen waarom niet-financiële risico’s zwaar wegen:

• De meeste start-ups falen door teamproblemen, niet door geldgebrek
• Governance-issues leiden tot vertraging bij deals of toekomstige rondes
• Cultuurproblemen zorgen voor verloop, misalignment en slechte executie
• Leiderschap bepaalt de schaalbaarheid van een organisatie

Daarom onderzoeken investeerders steeds vaker hoe een team functioneert, welke dynamiek er is en hoe professioneel de besluitvorming verloopt.

1. Team: het grootste risico én de grootste waarde

Investeerders beoordelen het team tijdens due diligence op meerdere niveaus.

Teamdynamiek

• Hoe werken founders samen?
• Zijn rollen duidelijk?
• Is er sprake van conflictsituaties of machtsstrijd?
• Is er een duidelijke CEO die eindbeslissingen neemt?

Leiderschapskwaliteit

• Kan het team opschalen richting 20, 50 of 100 medewerkers?
• Heeft de CEO ervaring met groei en teambouw?
• Hoe gaat het team om met feedback en tegenslagen?

Key-person risk

• Wat gebeurt er als één founder wegvalt?
• Heeft het bedrijf voldoende senioriteit buiten het founding team?

Exit- en motivatierisico

Investeerders kijken naar:

• vestingafspraken
• betrokkenheidsniveau
• burnoutsignalen
• afhankelijkheid van één technisch of commercieel talent

Een sterk team is coachbaar, complementair en kan effectief conflicten oplossen.

2. Cultuur: de onzichtbare motor van groei

Cultuurproblemen zijn vaak sluimerend, maar explosief wanneer een organisatie groeit.

Investeerders letten op:

Waarden & gedrag

• Zijn de kernwaarden duidelijk?
• Worden ze geleefd, niet alleen gecommuniceerd?

Transparantie

• Hoe gaat het team om met fouten of slecht nieuws?
• Is er open communicatie binnen alle lagen van het bedrijf?

Besluitvormingsprocessen

• Worden beslissingen onderbouwd en consistent genomen?
• Of zijn ze ad-hoc, chaotisch of afhankelijk van één persoon?

Verloop & medewerkerstevredenheid

Een hoog verloop in een vroege fase is een grote rode vlag.

Diversiteit in denken

Niet per se demografisch, maar qua:

• perspectieven
• probleemaanpak
• kritische sparring

Teams die te homogeen zijn, missen vaak innovatie en tegengeluid.

3. Governance: structuur die groei mogelijk maakt

Professionele governance wordt vaak onderschat door vroege start-ups, maar investeerders letten er scherp op — vooral richting seed en Series A.

Rolduidelijkheid

• bestuur vs. advisory board
• beslissingsbevoegdheden
• reserved matters

Boardwerking

Investeerders beoordelen:

• kwaliteit van boarddecks
• naleving van afspraken
• tijdigheid van rapportage
• mate van strategische discussies

Zelfs een klein bedrijf heeft baat bij een professionele boardstructuur.

Transparantie en rapportage

Start-ups zonder rapportagestructuur wekken twijfel tijdens due diligence.

Juridische structuur

• kloppende statuten
• aandeelhoudersovereenkomst met vesting en governance
• up-to-date cap table
• correcte IP-overdracht

Een onprofessionele of incomplete juridische structuur is een directe reden voor investeerders om af te haken.

Hoe founders zich kunnen voorbereiden op soft due diligence

1. Zorg voor een duidelijke rolverdeling

Maak expliciet wie welke verantwoordelijkheden heeft, vooral binnen het founding team.

2. Introduceer regelmatige evaluatiemomenten

Evalueer samenwerking, leiderschap en cultuur minstens één keer per kwartaal.

3. Bouw een eenvoudige maar professionele governance

Boardmeetings om de 6–8 weken, consistente decks en vastgelegde besluiten.

4. Investeer in teamontwikkeling

Leadership coach, onboardingstructuren, documentatie van processen.

5. Wees transparant over knelpunten

Investeerders waarderen eerlijkheid boven perfectie.

Veelgemaakte fouten in soft due diligence

• Founders die onderlinge conflicten verbergen
• Geen vestingafspraken tussen founders
• Micromanagement door één founder
• Geen schaalbaar team naast de founders
• Onvoldoende aandacht voor cultuur tijdens groei
• Gebrekkige of chaotische besluitvorming

Sommige start-ups falen niet door slechte metrics, maar door slecht leiderschap of interne spanningen — iets wat investeerders proberen te herkennen voordat ze investeren.

Conclusie

Niet-financiële risico’s zijn vaak bepalend voor het succes van een start-up. Teamdynamiek, cultuur en governance vormen de basis waarop groei, innovatie en toekomstige investeringsrondes gebouwd worden. Door hier bewust en professioneel mee om te gaan, vergroten founders de kans op een positieve due diligence én een sterk, schaalbaar bedrijf.