Steeds meer investeerders willen niet alleen financieel rendement behalen, maar ook een positieve bijdrage leveren aan mens en planeet.
Dat heet impact investing — investeren met zowel winst als maatschappelijke impact als doel.
In Nederland groeit deze vorm van investeren razendsnel, gedreven door family offices, venture capital-fondsen en institutionele partijen die duurzaamheid structureel in hun strategie opnemen.
In dit artikel lees je wat impact investing is, hoe het werkt en welke kansen het biedt voor ondernemers en investeerders.
Wat is impact investing precies?
Impact investing (ook wel “maatschappelijk verantwoord investeren”) betekent investeren in bedrijven of projecten die naast financieel rendement ook meetbare maatschappelijke of ecologische impact realiseren.
De term onderscheidt zich van filantropie — waar geld wordt geschonken — omdat impact investeerders rendement én impact nastreven.
Voorbeelden zijn investeringen in:
- duurzame energie (zoals zonne- en windprojecten),
- circulaire economie en hergebruik,
- gezondheidszorg en biotech,
- inclusieve technologie en onderwijs,
- duurzame landbouw en voedselketens.
Lees ook: Family offices in Nederland: wat doen ze en waarin investeren ze?
Hoe verschilt impact investing van traditionele investeringen?
Impact investing verschilt op drie belangrijke punten van traditionele investeringen:
| Aspect | Traditionele investering | Impact investering |
|---|---|---|
| Doelstelling | Financieel rendement | Financieel + maatschappelijke impact |
| Meetbaarheid | Winst en groei | Impact metrics (zoals CO₂-reductie, gezondheid, onderwijs) |
| Investeerders | VC’s, PE-fondsen, banken | Family offices, impactfondsen, institutionele beleggers |
Het draait dus niet alleen om “wat levert het op”, maar ook om “wat levert het op voor de wereld”.
De drie pijlers van impact investing
Een investering wordt als “impactvol” beschouwd wanneer het voldoet aan drie kerncriteria:
- Intentie – er is een duidelijke doelstelling om positieve maatschappelijke of ecologische verandering te realiseren.
- Meetbaarheid – de impact wordt concreet gemeten aan de hand van indicatoren.
- Financieel rendement – er is een realistisch businessmodel dat winst oplevert naast impact.
Populaire thema’s binnen impact investing
Impact investing is breed, maar de meest actieve thema’s in Nederland zijn:
- 🌱 Klimaat & energie – hernieuwbare energie, energiebesparing, batterijtechnologie
- 🩺 Gezondheid & biotech – medische innovatie, zorgtoegankelijkheid
- ♻️ Circulaire economie – hergebruik van materialen, duurzame productie
- 🧠 Onderwijs & inclusie – digitale leerplatforms, kansengelijkheid
- 🌾 Voedsel & landbouwinnovatie – duurzame voedselketens, agtech, plantaardige eiwitten
Zie ook: Sectoren waarin VC’s investeren in Nederland
Hoe werkt impact investing in de praktijk?
Impact investing kan op verschillende manieren plaatsvinden:
1. Directe investeringen
Rechtstreekse investeringen in start-ups of scale-ups met een duidelijke maatschappelijke missie.
2. Fondsenstructuren
Beleggingen via gespecialiseerde impactfondsen, zoals:
- Rubio Impact Ventures
- Triodos Investment Management
- Social Impact Ventures
- Shift Invest
3. Co-investeringen met family offices
Veel family offices combineren traditioneel vermogen met impactdoelen.
Lees meer over deze trend in: Co-investeren tussen investeerders en family offices
Hoe wordt impact gemeten?
Impact meten is cruciaal om geloofwaardigheid te behouden.
Populaire meetkaders zijn:
| Framework | Beschrijving |
|---|---|
| ESG (Environmental, Social, Governance) | Algemene duurzaamheidscriteria voor bedrijven |
| SDG’s (Sustainable Development Goals) | 17 doelen van de VN, vaak als leidraad gebruikt |
| IRIS+ | Standaard raamwerk voor impactdata |
| B Corp | Certificering voor bedrijven die aan strikte duurzaamheidsnormen voldoen |
Investeerders gebruiken deze frameworks om hun impact te rapporteren aan stakeholders en LP’s (limited partners).
Waarom ondernemers baat hebben bij impact investing
Voor ondernemers biedt impact investing meer dan alleen financiering.
Het helpt bij:
- het opbouwen van sterkere merkwaarde;
- toegang tot lange-termijnkapitaal;
- samenwerking met investeerders die actief meedenken over strategie;
- en een aantrekkelijker profiel voor talent en klanten.
💡 Impact start-ups blijken bovendien vaak sneller te groeien doordat ze inspelen op maatschappelijke trends en regelgeving.
Lees ook: Hoe vind je een investeerder als start-up in Nederland
Bekende impact investeerders in Nederland
| Investeerder | Focusgebied |
|---|---|
| Rubio Impact Ventures | Duurzaamheid, inclusieve technologie |
| SHIFT Invest | Circulaire economie, agri-food |
| DOEN Participaties | Klimaat, circulaire start-ups |
| PDENH | Energie, mobiliteit |
| Triodos Investment Management | Brede duurzaamheidsportefeuille |
Nederland heeft een sterke positie in Europa op het gebied van impact capital — mede door samenwerking tussen private en publieke investeerders.
Verschil tussen ESG en impact investing
Hoewel de termen vaak samen worden gebruikt, is er een belangrijk verschil:
| Term | Betekenis |
|---|---|
| ESG | Bedrijven voldoen aan duurzaamheidscriteria, vooral risico-gedreven |
| Impact investing | Actieve investeringen met meetbare positieve effecten |
Met andere woorden: ESG is minimumnorm; impact investing is actieve verandering.
Uitdagingen bij impact investing
- Meetbaarheid: impact is niet altijd in cijfers te vangen.
- Greenwashing: sommige bedrijven claimen impact zonder bewijs.
- Balans tussen winst en waarden: niet elke impactstrategie levert meteen rendement op.
- Gebrek aan standaardisatie: verschillende meetmethodes maken vergelijking lastig.
Desondanks groeit de professionalisering van impact investing snel, mede dankzij regelgeving vanuit de EU (zoals de Sustainable Finance Disclosure Regulation – SFDR).
De toekomst van impact investing in Nederland
De verwachting is dat impact investing de komende jaren verder mainstream wordt.
Steeds meer VC’s integreren ESG-criteria in hun investeringsbeleid, en family offices richten zich expliciet op “profit with purpose”.
Nederlandse start-ups met een duurzame of sociale missie profiteren hiervan — vooral in sectoren als healthtech, cleantech en food innovation.
Conclusie
Impact investing combineert het beste van twee werelden: financieel rendement en maatschappelijke betekenis.
Voor ondernemers opent het deuren naar investeerders met langetermijnvisie; voor investeerders biedt het de kans om bij te dragen aan tastbare verandering.
Wie vroeg inspeelt op deze trend, positioneert zich sterk in de toekomst van duurzaam ondernemerschap.